अण्डेषु पेशिषु तरुष्वविनिश्चितेषु प्राणो हि जीवमुपधावति तत्र तत्र ।
सन्ने यदिन्द्रियगणेऽहमि च प्रसुप्ते, कूटस्थ आशयमृते तदनुस्मृतिर्नः ॥३९॥
अंडज स्वेदज जारज । चौथें जाण गा उद्भिज ।
त्यांचे ठायीं प्राणु सहज । आत्मयोगें सदा वर्ते ॥७२३॥
प्राणयोगें आत्मा वर्ततां । त्यासी ’जीव’ म्हणती तत्त्वतां ।
त्या प्राणासी न बाधिती देहावस्था । मा जीवाचे माथां त्या कैंच्या ॥७२४॥
देहेंद्रियामाजीं वर्ततां । आत्मा अलिप्त देहावस्था ।
तो कैसा म्हणती आतां । ऐक त्याही दृष्टांता सांगेन ॥७२५॥
आत्मा जागृतिदेहीं वर्ते । तैं सविकार मानिती त्यातें ।
तोचि सांडूनि देहेंद्रियांतें । स्वप्नीं वर्ते पूर्वानुध्यासें ॥७२६॥
देहेंद्रियाविहीन । केवळ ’लिंगदेह’ जाण ।
निजात्मा देखे स्वप्न । जागृत्यभिमानसंकल्पें ॥७२७॥
तें उपरमल्या स्वप्न । देहाभिमान झालिया लीन ।
सर्वविकारविहीन । सुषुप्तिकाळीं पूर्ण परमात्मा उरे ॥७२८॥
देहेंद्रियासीं अभिमान लीन । कोणीही स्फुरेना स्फुरण ।
तरी तें झालें सर्व शून्य । आत्मा चिद्‍घन नाहीं म्हणसी ॥७२९॥
जरी सुषुप्तीसी आत्मा नाहीं । तरी सुखें निजेलों होतों पाहीं ।
हें उपजे ज्याच्या ठायीं । तो सर्वथा नव्हे कहीं शून्य ॥७३०॥
जो मी जागृतीं जागता । तोचि मी स्वप्नातें देखता ।
तोचि मी सुषुप्तीं सुखभोक्ता । एवं तिहीं अवस्था साक्षी जो ॥७३१॥
जो अवस्थात्रयीं साक्षी पूर्ण । तो सर्वथा नव्हे शून्य ।
तोचि परमात्मा परिपूर्ण । शुद्ध चिद्‍घन तो राया ॥७३२॥
सुषुप्तीं ब्रह्मानुभवो आहे । तरी कां पुढतीं संसारु पाहे ।
तेथ अविद्येसीं अहं लीन राहे । यालागीं होये भवभ्रमु ॥७३३॥
ते अविद्या अहंकारेंसीं नाशे । तैं जगद्रूपें ब्रह्मचि भासे ।
जन्ममरणांचा ठावोचि पुसे । जीव समरसे परब्रह्मीं ॥७३४॥
तेथ हेतुमातु दृष्टांत । प्रमाण-प्रमेयविवर्जित ।
परमात्मा सदोदित । परब्रह्म निश्चित परमानंदें ॥७३५॥
तेथ सुखावरी सुख नांदे । आनंदु भोगिजे आनंदें ।
जग दुमदुमी परमानंदें । स्वानंद बोधें संपूर्ण ॥७३६॥
निरसोनियां निजमाया । ऐसा अनुभवो मुनिवर्या ।
कैं हो‍ईल म्हणसी राया । तैं भजावें यदुवर्या निष्कामभावें ॥७३७॥
yashawant hire
फारच छान आहे